Zabbix i zgodność z dyrektywą NIS2
Artykuł powstał na podstawie materiału źródłowego opublikowanego przez Zabbix a także na naszych doświadczeniach we wdrażaniu i utrzymaniu systemów Zabbix u klientów biznesowych oraz własnej infrastrukturze.
Dyrektywa NIS2, która została przyjęta w styczniu 2023 roku, ma zostać zaimplementowana przez wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej. W Polsce trwają prace legislacyjne nad jej wdrożeniem. Na moment publikacji nie została jeszcze formalnie wprowadzona do krajowego porządku prawnego. Jednak znacząco podnosi poprzeczkę w zakresie wymagań bezpieczeństwa dla firm w UE. Obejmuje zarówno operatorów usług kluczowych, jak i podmioty istotne – w tym wiele średnich i dużych przedsiębiorstw. Jej celem jest zwiększenie odporności cyfrowej i gotowości organizacji na zagrożenia cybernetyczne.
W tym kontekście, Zabbix – rozbudowane narzędzie do monitorowania infrastruktury IT – może odegrać kluczową rolę w zapewnieniu zgodności z nowymi przepisami. BOIT, jako partner technologiczny, wspiera firmy we wdrażaniu Zabbix w taki sposób, aby realnie wspomagał spełnianie wymogów NIS2.
W jaki sposób Zabbix wspiera realizację obowiązków wynikających z NIS2?
Poniżej przedstawiamy konkretne obszary, w których Zabbix wspiera zgodność z dyrektywą NIS2 – wraz z przykładami zastosowań.
Analiza ryzyka i kontrola bezpieczeństwa systemów
Zabbix umożliwia ciągłe monitorowanie integralności systemów IT, co wspiera identyfikację nieautoryzowanych zmian konfiguracyjnych, przeciążeń zasobów czy anomalii operacyjnych. Pozwala to na skuteczną ocenę ryzyka operacyjnego i technologicznego oraz dokumentowanie wyników analizy – co jest wymagane przez dyrektywę NIS2.
Przykład zastosowania: System wykrywa wzrost opóźnień w odpowiedziach serwera aplikacyjnego – co może sygnalizować przeciążenie, błąd logiczny lub atak typu DoS. Zabbix pozwala na pełne monitorowanie infrastruktury. Monitoruje on serwery i urządzenia sieciowe, aplikacje oraz usługi chmurowe. Dzięki temu możliwe jest wczesne wykrywanie nieautoryzowanych aktywności i anomalii w działaniu systemów. Administratorzy mogą na bieżąco śledzić integralność konfiguracji oraz stan zużycia zasobów. Dodatkowo, mogą wykrywać potencjalne próby ingerencji fizycznej w systemy (np. poprzez czujniki środowiskowe). To solidna podstawa do przeprowadzania systematycznej analizy ryzyka, jakiej wymaga NIS2.
Reagowanie na incydenty
Zabbix wspiera zespoły IT i SOC w identyfikowaniu niepożądanych zdarzeń w czasie rzeczywistym. Efektywnie wykrywa np. nietypowy ruch sieciowy, zmiany konfiguracji oraz próby logowania poza ustalonym harmonogramem. Systemy alertów i integracji zewnętrznych (np. e-mail, komunikatory, systemy SIEM) pozwalają na szybką reakcję. Ponadto dokumentują działania naprawcze.
Przykład zastosowania: Wykrycie prób logowania do systemu z nieautoryzowanego adresu IP w nocy skutkuje natychmiastowym alertem i blokadą dostępu. Kluczowym elementem zgodności z dyrektywą jest szybkie wykrywanie incydentów bezpieczeństwa oraz skuteczne reagowanie na nie. Zabbix udostępnia mechanizmy alertowania w czasie rzeczywistym i bogate możliwości raportowania zdarzeń. Informacje o incydentach mogą być przekazywane za pomocą wielu kanałów. Mogą być zintegrowane z zewnętrznymi systemami SIEM lub prezentowane w postaci interaktywnych dashboardów. Co istotne, historia logów i zdarzeń pozwala na analizę przyczyn źródłowych oraz doskonalenie procedur reagowania.
Zarządzanie backupami i odpornością na awarie
Zabbix może nadzorować poprawność procesów backupowych oraz dostępność serwerów i usług odpowiedzialnych za odzyskiwanie danych. Umożliwia wczesne wykrywanie błędów w harmonogramie kopii zapasowych i nieprawidłowości w infrastrukturze DR (Disaster Recovery).
Przykład zastosowania: W przypadku niepowodzenia wykonania backupu – administrator otrzymuje powiadomienie. Dodatkowo, mechanizm automatycznie uruchamia ponowną próbę wykonania zadania. Zabbix z powodzeniem monitoruje procesy tworzenia kopii zapasowych oraz stan infrastruktury wspierającej disaster recovery. Umożliwia m.in. nadzór nad rozwiązaniami takimi jak Veeam czy Bacula. Wskazuje nie tylko czy backup został wykonany, ale też gdzie i jak długo jest przechowywany. Takie dane są kluczowe przy audytach zgodności oraz tworzeniu planów ciągłości działania.
Monitorowanie łańcucha dostaw
Dyrektywa NIS2 kładzie nacisk na odporność całego ekosystemu IT. Obejmuje ona usługi zewnętrzne i partnerów biznesowych. Zabbix umożliwia monitorowanie wydajności usług stron trzecich, dostępności API oraz zgodności SLA. Wspiera identyfikację zagrożeń wynikających z awarii w łańcuchu dostaw.
Przykład zastosowania: System wykrywa spadek dostępności zewnętrznego API, co może wpływać na integrację z usługami logistycznymi. Informacja trafia do działu operacyjnego. Zabbix może być wykorzystany do śledzenia dostępności i stabilności usług świadczonych przez podmioty trzecie. Bezpośrednio wspiera wymagania NIS2 dotyczące bezpieczeństwa łańcucha dostaw. W połączeniu z analizą SLA i czasów reakcji dostawców, firmy uzyskują przejrzystość. Mogą szybciej reagować na zagrożenia wynikające z czynników zewnętrznych.
Identyfikacja luk i zarządzanie aktualizacjami
Zabbix pozwala na monitorowanie wersji systemów operacyjnych i aplikacji oraz integrację z narzędziami do zarządzania podatnościami. Dzięki temu można identyfikować urządzenia wymagające aktualizacji i szybciej reagować na opublikowane luki bezpieczeństwa.
Przykład zastosowania: Serwer z nieaktualną wersją oprogramowania zostaje automatycznie oznaczony jako priorytet do aktualizacji. Zostaje dodany na listę działań operacyjnych. Poprzez integrację z zewnętrznymi narzędziami i własne mechanizmy monitorowania wersji, Zabbix pozwala śledzić stan aktualizacji systemów i aplikacji. Informuje o nieaktualnym oprogramowaniu i potencjalnych lukach. Wspiera prewencję i reakcję zgodną z modelem „Security by Design”.
Kryptografia i certyfikaty
Utrzymywanie aktualnych certyfikatów SSL/TLS to kluczowy element ochrony poufności i integralności danych przesyłanych w sieciach. Zabbix monitoruje ważność certyfikatów i informuje o zbliżających się terminach ich wygaśnięcia, pomagając unikać przerw w działaniu usług.
Przykład zastosowania: Administrator otrzymuje powiadomienie, że certyfikat używany przez bramkę płatności wygasa za 10 dni. Podejmuje działania zanim dojdzie do zablokowania dostępu. Zabbix umożliwia monitorowanie ważności certyfikatów TLS/SSL. Przypomina administratorom o zbliżających się terminach ich wygaśnięcia. Pozwala to unikać przerw w dostępie do usług. Ponadto zmniejsza ryzyko ataków typu MITM, będących skutkiem przestarzałych zabezpieczeń.
Śledzenie działań użytkowników
Zabbix oferuje możliwość logowania aktywności administracyjnych we własnym środowisku, co jest ważne z punktu widzenia audytów oraz kontroli dostępu. Historia operacji, harmonogramy oraz działania użytkowników mogą być analizowane w celu wykrycia nadużyć.
Przykład zastosowania: W systemie odnotowano zmianę konfiguracji przez konto administracyjne poza standardowymi godzinami pracy. Zdarzenie zostaje automatycznie oznaczone jako wymagające przeglądu. Chociaż Zabbix nie jest klasycznym narzędziem klasy SIEM, oferuje podstawowe możliwości logowania aktywności użytkowników i administratorów. Szczególnie w kontekście operacji na samym systemie monitorującym. To ważne z punktu widzenia kontroli dostępu i zgodności z wewnętrznymi politykami bezpieczeństwa.
BOIT jako partner we wdrożeniu Zabbix w kontekście NIS2
- Audyt i analizę potrzeb organizacji pod kątem NIS2
- Wdrożenie Zabbix w środowisku produkcyjnym wraz z pełną dokumentacją
- Integrację z innymi systemami bezpieczeństwa (np. SIEM, backup, ITSM)
- Konfigurację alertów, dashboardów, polityk retencji danych i mechanizmów automatyzacji
- Szkolenia techniczne i operacyjne
Dzięki temu Twoja firma nie tylko zyskuje pełną kontrolę nad infrastrukturą, ale również buduje fundamenty dla zgodności z europejskimi wymaganiami bezpieczeństwa cyfrowego.
Skontaktuj się z nami – pomożemy Ci przygotować organizację na nową rzeczywistość regulacyjną.
📧 biuro@boit.pl | ☎️ +48 511 218 026
